سنگ محک چیست و چگونه برای تعیین عیار طلا استفاده می‌شود؟

زمان مطالعه: 6 دقیقه

طلا از دیرباز به‌ عنوان یکی از باارزش‌ترین و محبوب‌ترین فلزات در طول تاریخ بشریت شناخته شده است. این فلز گران‌بها نه ‌تنها به دلیل زیبایی و درخشندگی، بلکه به دلیل مقاومت بالا در برابر زنگ‌زدگی و کدرشدن، جایگاه ویژه‌ای در اقتصاد و فرهنگ ملل مختلف داشته است. از سکه‌های باستانی گرفته تا جواهرات مدرن، طلا همواره نمادی از ثروت و قدرت بوده است.

با این‌حال، تمامی طلاها یکسان نیستند و برای تعیین خلوص و ارزش یک قطعه طلا، از فرآیندهایی مانند آزمون‌های دقیق استفاده می‌شود. یکی از این روش‌ها در خرید طلای استفاده از سنگ محک است که یکی از قدیمی‌ترین و مطمئن‌ترین ابزارها برای سنجش عیار طلا به شمار می‌رود. در این مقاله از همراه گلد قصد داریم به طور کامل در مورد سنگ محک چیست و نحوه تعیین عیار طلا صحبت می‌کنیم. پس پیشنهاد می‌کنیم ادامه مطلب را از دست ندهید.

مفهوم سنگ محک به چه معناست؟

شاید این سوال برای برخی از افراد پیش بیاید که سنگ محک چیست؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که سنگ محک یکی از ابزارهای سنتی و باستانی برای تعیین عیار طلا و خلوص فلزات گران‌بها مانند نقره و پلاتین است. این سنگ، معمولاً از نوعی سنگ سخت و مقاوم مانند کوارتز ساخته می‌شود که دارای سطحی زبر و خشن است. این زبری به جواهرسازان و زرگران اجازه می‌دهد که با کشیدن قطعه طلا روی سطح سنگ، ردی از فلز را روی آن باقی بگذارد.

برای تعیین کیفیت و سطح عیار و اصل ‌بودن هنگام خرید طلای آب شده می‌توان از این روش استفاده کرد. اما سنگ محک به ‌تنهایی قادر به تعیین عیار طلا نیست. برای این منظور، پس از ایجاد رد طلا روی سنگ محک، از یک محلول اسیدی مخصوص به نام تیزاب‌ سلطانی استفاده می‌شود. این محلول به ‌اندازه‌ای قوی است که می‌تواند با فلزات واکنش داده و آن‌ها را حل کند.

ارتباط بین سنگ محک و عیار طلا چیست؟

اما میزان واکنش محلول تیزاب با فلز بستگی زیادی به خلوص طلا دارد. هر چقدر عیار طلا بالاتر باشد، محلول کم‌تر قادر به حل‌ کردن آن خواهد بود. از این طریق، میزان خلوص یا همان عیار طلا مشخص می‌شود. عیار طلا به معنای درصد خلوص آن است و معمولاً به ‌صورت عددی از ۱ تا ۲۴ بیان می‌شود. برای مثال، طلای ۲۴ عیار به معنای طلای خالص است که هیچ فلز دیگری با آن آمیخته نشده است.

در مقابل، طلای ۱۸ عیار دارای ۷۵ درصد طلا و ۲۵ درصد فلزات دیگر مانند نقره یا مس است. سنگ محک به‌ عنوان یکی از روش‌های آسان و کم ‌هزینه برای تعیین این درصد به کار می‌رود و هنوز هم در بسیاری از مغازه‌های طلا و جواهرفروشی مورد استفاده قرار می‌گیرد. قیمت طلای آب شده امروز را نیز می‌توانید در وبسایت همراه گلد بررسی کنید.

انواع سنگ محک

سنگ محک یکی از ابزارهای کلیدی و باستانی در صنعت جواهرسازی و فروش طلا است که به ‌وسیله آن می‌توان عیار و خلوص فلزات گران‌بها مانند طلا و نقره را مشخص کرد. سنگ محک‌ها در انواع مختلفی وجود دارند که هر کدام بسته به نوع ساختار و ترکیبات دارای ویژگی‌ها و کاربرد‌های خاصی هستند:

1. سنگ محک کوارتزی: ساخته‌ شده از کوارتز طبیعی، این سنگ به دلیل سختی و مقاومت بالا برای محک‌ زدن طلا بسیار مناسب است.
2. سنگ محک سیاه: دارای سطح تیره و زبر که به ‌وضوح خطوط طلا روی آن دیده می‌شود و در تشخیص بهتر عیار مؤثر است.
3. سنگ محک سرامیکی: ساخته ‌شده از سرامیک با کیفیت بالا که دوام زیادی دارد و در برابر اسید و سایش مقاوم است.
4. سنگ محک یشم: این نوع سنگ از یشم طبیعی تولید می‌شود و به دلیل زیبایی و سختی، کاربردهای زیادی در جواهرسازی و محک‌زدن دارد.
5. سنگ محک مرمری: از سنگ مرمر ساخته ‌شده و بیشتر برای سنجش فلزات نرم تر مانند نقره به کار می‌رود.

سنگ محک و نحوه تشخیص عیار طلا

استفاده از سنگ محک یکی از بهترین‌ روش‌های تشخیص طلاست که این روزها طرفداران زیادی پیدا کرده است. در گستره انواع روش‌های خانگی و تخصصی تشخیص طلا از بدل، برای تشخیص عیار طلا با سنگ محک، به یک سنگ محک و محلول تیزاب (مخلوطی از اسیدها) نیاز است. در ادامه به نحوه محک زدن و تشخیص عیار طلا با سنگ محک می‌پردازیم:

آماده ‌سازی سنگ محک و طلا

 ابتدا سنگ محک را روی یک سطح صاف قرار داده و قطعه طلا را آماده کنید. طلا را به‌ آرامی روی سطح زبر و خشن سنگ محک بکشید. این کار باید به‌ گونه‌ای انجام شود که خط نازکی از طلا روی سنگ محک باقی بماند. این خط از طلا در مراحل بعدی مورد آزمون قرار می‌گیرد.

استفاده از تیزاب ‌سلطانی

پس از ایجاد خط طلا روی سنگ، چند قطره از محلول اسیدی تیزاب ‌سلطانی را روی خط باقی ‌مانده طلا بریزید. تیزاب‌ سلطانی مخلوطی از اسید نیتریک و اسید هیدروکلریک است و برای حل ‌کردن فلزات، از جمله طلا، به کار می‌رود.

مشاهده واکنش اسید

حال، واکنش اسید با خط طلایی روی سنگ محک را بررسی کنید. بسته به خلوص و عیار طلا، واکنش تیزاب متفاوت خواهد بود. اگر طلا دارای عیار بالایی باشد (مثلاً طلای ۱۸ یا ۲۴ عیار)، اسید نمی‌تواند خط را حل کند و خط به ‌وضوح باقی می‌ماند. اما اگر عیار طلا پایین باشد یا حاوی فلزات دیگری مانند نقره یا مس باشد، خط طلا به ‌تدریج حل می‌شود و از بین می‌رود.

استفاده از محلول‌های مختلف برای تعیین عیار دقیق

برای تعیین دقیق‌تر عیار طلا، از چند محلول تیزاب با قدرت‌های مختلف استفاده می‌شود. مثلاً، تیزاب ضعیف‌تر برای طلای ۱۸ عیار و تیزاب قوی‌تر برای طلای ۲۴ عیار استفاده می‌شود. اگر خط طلا با یک محلول حل نشد ولی با محلول قوی‌تر حل شد، نشان ‌دهنده عیار بالاتر است.

نحوه تمیز کردن سنگ محک

پس از استفاده از سنگ محک برای سنجش عیار طلا، برای حفظ کارایی و دوام سنگ، تمیز کردن و نگهداری آن اهمیت زیادی دارد. سنگ محک با گذشت زمان و استفاده مداوم، ممکن است لکه ‌دار شود و کارایی آن کاهش یابد. همچنین می‌توان از آن برای تشخیص طلا از برنج هم استفاده کرد. در ادامه به معرفی نحوه تمیز کردن سنگ محک اشاره می‌کنیم:

• استفاده از یک پارچه نرم و تمیز: برای این کار ابتدا سنگ محک را با یک پارچه نرم و خشک تمیز کنید تا گرد و غبار یا ذرات طلا از روی آن پاک شود.
• استفاده از آب و صابون: در صورتی‌ که لکه‌های چرب یا کثیفی روی سنگ وجود دارد، می‌توانید از آب و صابون استفاده کنید. با استفاده از یک پارچه یا اسفنج نرم و کمی صابون، سطح سنگ را به ‌آرامی تمیز کنید.
• خشک ‌کردن سنگ محک: پس از تمیز کردن با آب و صابون، سنگ محک را با دقت خشک کنید. از یک حوله نرم یا پارچه بدون پرز استفاده کنید تا هیچ رطوبتی روی سطح سنگ باقی نماند.
• نگهداری مناسب: برای جلوگیری از آسیب ‌دیدگی یا خراش روی سطح سنگ، بهتر است آن را در محفظه‌ای جداگانه و دور از تماس با مواد تیز یا سخت نگهداری کنید.

طلای آب شده، سرمایه ‌گذاری بی ‌دردسر و بدون ریسک

در این مطلب از همراه گلد به طور کامل با مفهوم سنگ محک چیست و نحوه تشخیص عیار طلا آشنا شدیم. زیرا تشخیص عیار طلا با سنگ محک یکی از راه‌های تشخیص طلای اصل از تقلبی محسوب می‌شود. همراه گلد یکی از معتبرترین مراکز برای خرید و فروش طلای آب شده است که به دلیل ارائه خدمات مطمئن و شفاف، توانسته است جایگاه ویژه‌ای در بین سرمایه ‌گذاران و خریداران طلا پیدا کند. با همراه گلد، سرمایه‌گذاری در طلای آب شده به یک فرآیند آسان، بدون دردسر و بدون ریسک تبدیل می‌شود.

این فروشگاه با تضمین اصالت طلا و ارائه اطلاعات شفاف درباره قیمت‌ها و عیار طلا، بستری امن برای خرید و سرمایه‌گذاری در طلا فراهم می‌کند. به دلیل ماهیت منعطف و نقدشوندگی بالای طلای آب شده، خرید از همراه گلد یکی از گزینه‌های جذاب برای کسانی است که به دنبال سرمایه ‌گذاری بدون دغدغه هستند. جهت استعلام قیمت طلای آب شده می‌توانید با کارشناسان ما در همراه گلد تماس بگیرید.