رابطه تورم و قیمت طلا چگونه است؟
قیمت طلا از نظر تاریخی اغلب در زمان بروز تورم بالا به طور قابل توجهی افزایش مییابد. این فلز گرانبها برای مدت طولانی به عنوان یک محافظ در برابر تورم و یک ذخیره پایدار ارزش در هنگام کاهش ارزش پول داخلی تلقی میشود. این موضوع ناشی از عوامل اقتصادی مانند کاهش اعتماد به پول ملی و افزایش تقاضا برای داراییهای مطمئن، مانند طلا در هنگام افزایش تورم است.
بیایید در این مقاله از همراه گلد به رابطه تورم و طلا بپردازیم و اقداماتی که میتوانید برای ایجاد یک سبد سرمایه گذاری مطمعن و قوی انجام دهید را بررسی کنیم.
فهرست
تورم چیست؟
تورم (inflation) افزایش مداوم قیمتها در کل اقتصاد در طول زمان است که متعاقبا منجر به کاهش قدرت خرید مردم می گردد. برای مثال، تورم سالانه پنج درصد به معنای افزایش پنج درصدی قیمت کالا نسبت به سال قبل است. معیار رایجی که برای سنجش تورم در اکثر نقاط جهان استفاده میشود، شاخص قیمت مصرف کننده (CPI) است.
شاخص قیمت مصرف کننده تغییر قیمتهایی را که خانوارها برای هزینههایی مانند غذا، مسکن، حمل و نقل و مراقبتهای پزشکی میپردازند را دنبال میکند. افزایش CPI پایدار در دورههای مختلف، نشان دهنده شتاب گرفتن تورم است.
علل و آثار تورم
تورم عمدتاً ناشی از افزایش هزینههای تولید و نیروی کار (تورم فشاری هزینه) یا افزایش تقاضای مصرف کننده بدون مطابقت با رشد عرضه (تورم تقاضا-کشش) است. تأثیر تورم بر خانوارها و اقتصادها شامل موارد زیر می شود:
- کاهش قدرت خرید و پس انداز
- افزایش نوسانات قیمتی
- چالش در برنامه ریزی مالی
- هزینههای بالاتر زندگی
- نیاز به رشد سریعتر دستمزد
- کاهش اعتماد مصرف کننده
- رکود اقتصادی (خرید و فروش)
- کند شدن فعالیت کسب و کارها
تورم خطر ایجاد یک مارپیچ باطل را دارد که رهبران را ملزم میکند تا قبل از اینکه ثبات و رشد اقتصادی تضعیف شود، افزایش قیمتها را کنترل کنند. درک عوامل و اثرات پیچیده تورم به تصمیم گیری در شرایط سخت اقتصادی کمک میکند.
رابطه تورم و قیمت طلا
طلا مدتهاست که به عنوان یک محافظ در برابر تورم تلقی میشود و ارزش آن در زمانی که نرخ تورم بالاست افزایش مییابد. دادههای تاریخی نرخ تورم و تاثیر آن بر قیمت طلا را تایید میکنند، زیرا قیمت طلا اغلب در دورههای تورمی بالا به طور قابل توجهی افزایش یافته است.
در مطالعهای که با تجزیه و تحلیل اطلاعات 50 ساله انجام شد، شورای جهانی طلا دریافت که طلا در دورههایی که تورم بیش از سه درصد بوده، به طور متوسط سالانه 15 درصد بازده داشته است. در مقابل، زمانی که تورم زیر 3 درصد بود، طلا سالانه تنها 6 درصد بازده داشت. این نشان دهنده تمایل طلا به عملکرد بهتر در هنگام افزایش تورم است.
چندین نظریه ارتباط اقتصادی بین طلا و تورم را تشریح می کند. افزایش تورم معمولاً با کاهش اعتماد به ارزهای فیات و افزایش تقاضا برای داراییهای امن مطابقت دارد. تورم، قدرت خرید پول را از بین میبرد، بنابراین سرمایه گذاران به طلا به عنوان یک ذخیره پایدار ارزش نگاه میکنند.
بانکهای مرکزی همچنین ممکن است ذخایر طلا را به عنوان جایگزین ارزهایی که از نظر ارزش کاهش یافتهاند، افزایش دهند. این پویاییها باعث افزایش تقاضا و بهبود قیمت طلا در هنگام افزایش تورم میشود. در حالی که از لحاظ تاریخی، قیمت طلا با پوشش تورمی مرتبط است، عملکرد طلا پیچیده و وابسته به رفتارهای سرمایه گذار و شرایط اقتصادی نیز است.
عملکرد طلا به عنوان محافظ تورم
اصطلاح حفاظت از تورم به توانایی یک دارایی برای حفظ ارزش سرمایه اشاره دارد. برای مثال، داراییهایی مانند طلا میتواند ارزش مالی پول نقد را حفظ کند. یعنی شما اسکناسی که بیارزش شده است را به طلا تبدیل میکنید تا ارزش مال خود را حفظ کنید.
طلا طی چندین دوره رکود اقتصادی همراه با تورم بالا، تواناییهای خود را در پوشش تورم نشان داده است. در طول این رویدادهای بحرانی، طلا به طور قابل اعتمادی ارزش خود را حفظ یا افزایش میدهد در حالی که ارزش سایر داراییها مانند سهام کاهش مییابند.
بحران مالی جهانی در سال 2008 میلادی باعث ایجاد سیاستهای پولی تهاجمی شد و بانک مرکزی کشورهایی مانند انگلستان نرخ بهره را کاهش داد. این امر ترس از تورم را برانگیخت و باعث شد سرمایه گذاران به سمت داراییهایی مانند طلا هجوم بیاورند. از سال 2006 تا 2011 میلادی، تورم سالانه چندین بار به بیش از 5 درصد رسید.
به همین ترتیب، قیمت طلا از زیر 500 پوند به بیش از هزار پوند در هر اونس در انگلیس افزایش یافت. در ایران نیز بانک مرکزی نرخ تورم در سال 1402 را 52.3 درصد محاسبه کرده است. اما نرخ افزایش قیمت روی بعضی از کالاها نسبت به یک دهه پیش، 300 درصد افزایش یافته است. با مشاهده جدول قیمت تاریخی طلا از سال ۱۳۹۲ میتوان افزایش ارزش طلا را بررسی کرد.
در این سال، هر گرم طلای ۱۸ عیار به قیمت 88970 تومان به فروش میرسید. در سال 1402 (مرداد ماه) هر گرم طلای ۱۸ عیار 3.513.400 تومان فروخته میشد. این تفاوت قیمت، حاکی از رشد بیش از 40 برابر قیمت طلا در طول یک دهه است. عوامل متعددی قدرت طلا را در دورههای تورمی افزایش میدهند.
خطرات ژئوپلیتیکی هم تقاضا برای خرید طلا را افزایش میدهد. کاهش نرخ بهره واقعی جذابیت طلا را در مقابل اوراق قرضه و پول نقد افزایش میدهد. کاهش ارزش پول باعث تشویق سرمایه گذاری در داراییهایی مانند کالاهای سرمایه ای و فلزات گرانبها میشود. در نهایت عرضه محدود طلا و نقش آن به عنوان یک ذخیره بلند مدت ارزش، توانایی آن برای محافظت از تورم را تقویت میکند.
مکانیسم اقتصادی رابطه تورم و قیمت طلا
چرا طلا به عنوان محافظ در برابر تورم عمل میکند؟
در پاسخ به این سوال، دلایل زیر را مطرح میکنیم:
- تورم قدرت خرید ارزهای فیات را از بین میبرد.
همانطور که پول کاغذی ارزش خود را از دست میدهد. طلا هم به عنوان ذخیره ارزش جذابتر میشود، زیرا عرضه آن محدود است. این امر تقاضای سرمایه گذاری برای طلا را افزایش میدهد، زیرا سرمایه گذاران به دنبال محافظت از ثروت خود هستند.
- تورم با کاهش نرخهای بهره واقعی همراه است.
این موضوع هزینه فرصت نگهداری داراییهای بیبازده مانند سهام را کاهش میدهد. وقتی نرخ اسکناس به زیر تورم میرسد، طلا نسبت به اوراق قرضه جذابتر میشود.
- قیمت طلا به دلیل اثرات کاهش ارزش پول بالا میرود.
سرمایه گذاران برای جلوگیری از کاهش ارزش ارز به طلا و کالا روی میآورند. بانک مرکزی همچنین ممکن است ذخایر طلای خود را برای محافظت در برابر ریسکهای ارزی افزایش دهد.
- قیمت طلا اغلب زمانی که تورم بالا است افزایش مییابد.
زمانی که تورم افزایش مییابد انتظار میرود طلا افزایش پیدا کند و سپس تقاضای سرمایه گذاری هم افزایش یابد. این کار باعث می شود اثر تورم روی قیمت طلا اثر گذاشته و قیمت بالاتر رود. در اصل، نقش طلا به عنوان یک ذخیره بلند مدت ارزش، توانایی آن را برای محافظت در مقابل تورم تقویت میکند.
طلا به طور سنتی با دلار آمریکا به عنوان ذخیره ثروت و ارزش رقابت میکند که معروفترین آن در دوران استاندارد طلا بود. بنابراین تعجب آور نیست که ببینیم طلا زمانی که ارزش دلار تحت تاثیر فشارهای تورمی تضعیف میشود، افزایش پیدا میکند.
استراتژی سرمایه گذاری طلا در دوران تورم
برای سرمایه گذارانی که به دنبال پوشش ریسک تورمی هستند، طلا میتواند یک افزودنی استراتژیک به پرتفوی در محیطهای تورمی باشد. چندین عامل کلیدی وجود دارند که هنگام سرمایه گذاری در طلا باید در نظر گرفته شود:
- نوع طلا: سرمایه گذاران میتوانند از طریق شمش طلا، سکه، طلای زینتی و طلای آب شده برای سرمایه گذاری اقدام کنند. خرید طلای آب شده به دلیل نداشتن مالیات، اجرت ساخت و کارمزد برای سرمایه گذاری عالی است.
- بررسی زمان: دادههای تاریخی نشان میدهند که سرمایه گذاری طلا در اوایل چرخه تورم، میتواند سود را به حداکثر برساند. البته تشخیص زود هنگام روند تورم و افزایش تخصیص پیشگیرانه، به بررسی اخبار و اتفاقات سیاسی کشور نیاز دارد.
- مدیریت ریسک: نوسانات قیمت در ذات طلا است، پس اهمیت دارد پوشش ریسک خود را در نظر بگیرید. توصیه میکنیم به غیر طلا در خرید خودرو و کالاهای دیگر نیز سرمایه گذاری کنید تا در صورت کاهش قیمت طلا، ضرر زیادی نکنید.
- دیدگاه بلند مدت: طلا نسبت به سکه حباب ندارد و تغییرات هیجانی قیمتی در آن کم رخ میدهد، پس سرمایه گذاری بلند مدت محسوب میشود. در نتیجه باید هنگام سرمایه گذاری در طلا، یک چشم انداز استراتژیک بلند مدت داشته باشید.
رابطه تورم و طلا با سایر داراییها
در حالی که طلا اغلب به عنوان محافظ تورم ستایش میشود، چگونه با سایر داراییها برای سرمایه گذاری مقایسه میشود؟
تجزیه و تحلیل دادههای تاریخی، مزایا و معایب طلا را در مقابل خرید ملک، خودرو، اوراق قرضه و سایر موارد نشان میدهد. املاک و مستغلات نیز معمولاً به عنوان یک محافظ تورم در نظر گرفته میشود. ارزش املاک ایران معمولاً در طول دورههای تورمی افزایش یافته است. با این حال، مسکن با هزینههای نگهداری، مالیات و از همه مهمتر، نیاز به سرمایه کلان همراه است.
البته ممکن است شاخص کل کالاها بر تورم غلبه کند، اما تک تک کالاها نوسانات بالایی را نشان میدهند. همواره ماهیت فیزیکی و ذخایر فرهنگی طلا، برتری نسبی آن را نسبت به کالاهای وابسته به رشد اقتصادی نشان میدهد. خرید خودرو نیز میتواند برای جلوگیری از کاهش ارزش پول خوب باشد، اما نسبت به طلا با نوسانات زیادی همراه است.
خودرو برای سرمایه گذاری کوتاه مدت مناسب است و ریسک بیشتری نسبت به طلا دارد. از طرفی، اوراق قرضه و سهام به عنوان بدترین نوع سرمایه گذاری در تورم شناخته میشوند، زیرا بازدهی خوبی ندارند.
رابطه تورم و طلا در سالهای آینده
بر اساس گزارش بانک مرکزی، تورم ایران همچنان بالاست، اگرچه انتظار میرود که روند افزایشی خود ادامه ندهد. با این حال، پیش بینیها نشان میدهد که تورم احتمالاً تا سال پایان سال 1403 شمسی در بحبوحه تأثیرات اقتصادی طولانی ناشی تحریم و بعضا تصمیم گیریهای غیراصولی اقتصادی همچنان بالا باشد.
سیاست گذاران پولی از نرخ بهره به عنوان مکانیزم اصلی برای کنترل تورم از طریق کاهش هزینهها و کاهش افزایش قیمتها یاد میکنند. اما خطراتی مانند رکود میتوانند پیش بینیها را تغییر دهند، بنابراین عدم اطمینان در مورد مسیر تورم وجود دارد.
با توجه به پتانسیل تداوم تورم بالا در بلند مدت، شرایط می تواند برای حفظ ارزش طلا به عنوان پوشش و محافظ، مطلوب باقی بماند. پس توصیه ما این است که همچنان روی طلا سرمایه گذاری کنید، زیرا تجربه نشان میدهد که راه حلی برای حل تورم وجود ندارد و کاسبان تحریم همچنان در حال جولان دادن هستند.
بهترین روش سرمایه گذاری بلند مدت روی طلا چیست؟
با توجه به اینکه تورم ایران همچنان بالاست، به نظر میرسد شرایط فعلی برای تخصیص بخشی از پرتفوی شما به طلا گزینه خوبی برای سرمایه گذاری باشد. تاریخ نشان میدهد که فلز زرد میتواند سود خوبی را در زمانی که تورم بالاست ارائه دهد. توصیه ما این است که روی طلای آب شده سرمایه گذاری کنید، زیرا همانند طلای زینتی کارمزد، مالیات و اجرت ساخت ندارد. بنابراین در زمان فروش میتوانید با قیمت روز طلا برای فروش طلای آب شده اقدام کنید. همچنین برای کسب اطلاعات بیشتر با تیم مشاوران ما در همراه گلد تماس بگیرید.